اصل مدیریت پاک؛ زیربنای سلامت سازمانی
واحد خبر کارگروه صلح وسازش // دکتر حجت بقایی، در تعریفی موجز اما عمیق از مدیریت پاک می‌گوید:
«مدیریت پاک یعنی: مدیریت با ارتباط صحیح بین مدیر و کارمندان سالم باقی خواهد ماند. وگرنه این شروع عدم شفافیت، سواستفاده از کارکنان، مخفی‌کاری و فساد اداری، و موارد دیگر است.»
گروه خبری اخبار مدیریت // این جمله‌ی کوتاه، دربردارنده‌ی یک اصل اساسی در علم مدیریت است: "ارتباط سالم، بنیان سلامت سازمانی". در این مقاله، به تحلیل و گسترش این اصل بنیادین می‌پردازیم.
(ارتباط صحیح؛ مهم‌ترین ابزار مدیران پاک‌دست)
در دنیای امروز که سازمان‌ها با چالش‌های متعددی مانند بی‌اعتمادی، بی‌انگیزگی کارکنان و فساد اداری مواجه‌اند، ارتباط شفاف، محترمانه و دوطرفه بین مدیر و کارکنان، مانند ستون فقرات یک سیستم پویا عمل می‌کند. اگر این ستون فروبپاشد، بدن سازمانی ناتوان، فاسد و شکننده خواهد شد.
مدیرانی که با کارکنان خود با صداقت، همدلی و احترام ارتباط برقرار می‌کنند، زمینه‌ساز یک محیط شفاف و اخلاق‌مدار می‌شوند. در مقابل، زمانی که مدیر به ارتباطات سطحی، تحکم‌آمیز و یک‌طرفه بسنده می‌کند، بذر بی‌اعتمادی، شک، ترس و در نهایت فساد اداری در سازمان کاشته می‌شود.
(علائم نبود مدیریت پاک)
بر اساس سخنان دکتر بقایی، در نبود مدیریت پاک، سازمان دچار مشکلات زیر می‌شود:
_عدم شفافیت: تصمیمات پشت درهای بسته گرفته می‌شود و کارکنان احساس بی‌اطلاعی و بی‌اهمیتی می‌کنند.
_سوءاستفاده از کارکنان: مدیران ناعادلانه از منابع انسانی بهره‌کشی می‌کنند، بدون آنکه به رفاه یا رشد آنان توجه داشته باشند.
_مخفی‌کاری: اطلاعات کلیدی پنهان می‌شود، گزارش‌ها دستکاری می‌گردد و مسیرهای سالم پاسخگویی از بین می‌رود.
_فساد اداری: در نبود شفافیت، راه برای پارتی‌بازی، رشوه، اختلاس و دیگر اشکال فساد هموار می‌شود.
_بی‌اعتمادی و فرسودگی سازمانی: کارمندان احساس می‌کنند دیده نمی‌شوند، ارزشی ندارند و فقط ابزار پیشبرد اهداف شخصی مدیران‌اند.
(راهکارهایی برای ایجاد مدیریت پاک)
برای پیاده‌سازی مدیریت پاک، اقدامات عملی متعددی لازم است، از جمله:
_گفت‌وگوی منظم و دوطرفه بین مدیر و کارکنان؛
_شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها و اطلاع‌رسانی منظم درباره اهداف و سیاست‌ها؛
_پاسخگویی مدیران به عملکرد خود؛
_ایجاد سیستم‌های نظارت داخلی مستقل برای جلوگیری از فساد؛
_تقویت اخلاق حرفه‌ای در ساختار سازمانی؛
و مهم‌تر از همه، تربیت مدیران با وجدان و مسئولیت‌پذیر.
(نتیجه‌گیری)
سخن دکتر حجت بقایی، هشداری است برای تمام مدیران: اگر پیوند سالم میان مدیر و کارمند قطع شود، آغاز انحرافات بزرگ است. مدیریت پاک تنها در سایه ارتباط انسانی، اخلاق‌مدار و شفاف امکان‌پذیر است. برای نجات سازمان‌ها از دام فساد و ناکارآمدی، باید به اصل ساده اما حیاتی «ارتباط صحیح» بازگشت؛ چرا که هیچ ساختاری بدون اعتماد و صداقت، پایدار نخواهد ماند.
+ روزنوشتهای مشاور تحقیق و توسعه
